Moun gen souvni enteresan ak souvni ki pa tèlman enteresan de lekòl segondè, men yo tout fè pati
pwosesis pou grandi ak pou tounen yon granmoun endepandan. Se lè tou pou prepare pou pwochen etap
nan edikasyon yo ak/oswa pou kòmanse yon karyè. Byenke gen anpil gwo desizyon pou pran, li kapab gen
anpil amizman ak anpil bagay ki fè moun ri ladan.
Lekòl
Tranzisyon
Etap sa yo ap ede pitit ou fè yon gwo eksperyans nan lekòl segondè:
- Byenke ou ka pa toujou jwenn yon repons, mande pitit ou kouman jounen li te ye epi montre yon
enterè nan lekòl yo, aktivite yo ak lavi sosyal yo.
- A yon distans, siveye aktivite devwademezon pitit ou pou w ka gen yon lide sou si yap lite pou
fèt tout bagay.
- Ou dwe gen yon kote an sekirite, pwodiktif pou travay sou pwojè lekòl yo ak sou lòt aktivite
apre lekòl yo.
- Pandan dezyèm oswa twazyèm ane a, ankouraje yo eksplore karyè ak opsyon pou edikasyon, san yo pa
bliye bous pou etid, fakilte, inivèsite, lekòl de komès, travay, eksetera.
- Ankouraje yo jwenn enfòmasyon sou plizyè aktivite pwodiktif apre lekòl lage.
Return To Top
Amitye
- Pale ak pitit ou de tantasyon yo kapab jwenn (dwòg, sèks, bwè tafya, vyole lalwa, eksetera).
- Si pitit ou tonbe nan move relasyon, pale ak ptit ou de enkyetid ou epi panse pou mete
restriksyon byen defini sou amitye a si konpòtman an pa chanje.
- Chèhe konnen zanmi pitit ou yo ak paran zanmi yo.
- Pa jije zanmi li yo dapre aparans yo.
Return To Top
Nitrisyon
Chwa ki bon pou lasante
Li enpòtan pou paran bay yon konbinezon fwi, legim, pwoteyin (pwa, vyann), pwodui ki fèt ak lèt (lèt,
fwomaj) epi lanmidon (pen, makawoni) pou ankouraje abitid manje ki bon pou lasante nan repa ak goute
yo. Pou lide sou resèt pou goute ak repa ki bon pou lasante dapre pwodui Florida yo, gade nan Florida Department
of Agriculture’s Extreme Cuisine cookbook [Liv kwizin ekstrèm Depatman Agrikilti nan Florid
la].
- Dejene se repa ki pi enpòtan nan jounen an. Manje dejene ede bay dijesyon ak metabolis yon
bourad.
- Eseye fè ansòt pou manjemidi nan lekòl la bon pou lasante tou. Si yo pran manjemidi, panse pou
anbale sandwich vyann ak fwomaj, fwomaj an baton, fwi, legim, yogout, biskwit sèk, eksetera. Si
yo achte manjemidi nan leKol la, ankouraje yo fè chwa ki bon pou lasante epi pou yo pa kite
presyon zanmi enfliyanse yo.
- Byenke apeti yo ap ogmante, pa ranpli ak ak manje vd ak manje rapid.
- Limite ji ak bwason gazez epi ankouraje dlo ak lèt.
- Ankouraje goute ki bon pou lasante apre lekòl lage, tankou fwi, legim, ak sòs ki pa gen anpil
grès, biskwit sèk graham, manba, fwomaj, ak biskwit sèk, eksetera.
- Si w etabli yon bon egzanp pou tèt ou, sa va rann li pi fasil pou ankouje epi etabli abitid ki
bon pou lasante nan manje.
Return To Top
Egzèsis
Altivite yo
Timoun bezwen omwen inètan egzèsis pa jou. Ak orè chaje yo, ou ta panse li difisil pou fanmi jwenn
tan pou mete egzèsis fizik nan orè yo, men li pi fasil pase jan ou ta panse a!
- Etenn televizyon an: American Academy of Pediatrics [Akademi Amerikèn pou Pedyatri] rekòmande
pou timoun laj 2 an oswa plis (menm paran tou!) wè pa plis pase inèdtan oswa dezèdtan “bon
kalite” televizyon. Sa vle di pwogram edikatif, pwogram ki pa vyolan.
- Ann avan: Ankouraje pitit ou patisipe nan aktivite apre lekòl ki aktif epi òganize tankou espò
ak dans. Pri li koute pou leson, jwèt, inifòm, kostim, eksetera kapab difisil pou bidjè chak
fanmi, kifè chèche pwogram gratis epi a pri redui nan zòn kote w rete a.
- Kòmanse antrene: Nan laj sa a, timoun ka vin aktif nan espò ak nan aktivite apre lekòl lage. Pou
akselere pwogrè yo, yo kapab renmen kouri, kouri ann atlèt an ti pa, naje, patine, leve pwa oswa
patisipe nan lòt aktivite pou ogmante kapasite atletik yo.
- Ale deyò: Al mache, plante nan jaden, jwen nan pak, naje nan pisin lan, jwe espò ak jwèt – tout
aktivite sa yo se bon jan pou rante nan fè egzèsis.
- Fè yon vwayaj: Esye eskisyon ak vwayaj an fanmi ki ankouraje egzèsis amizan, tankou monte kannòt
oswa eskisyon nan yon Pak nan Eta Florid la – anpil nan vizit ak
aktivite nan pak yo gratis!
- Sèvi kòm egzanp: Si yo wè OU ap fè egzèsis, aktivite fizik vin fè yon pati nan lavi pitit ou.
Sèvi kòm egzanp pou kreye yon abitid ki bon pou lasante.
Sekirite
Si pitit ou patisipe nan espò, ou dwè konnen yo an sekirite:
- Tou depann de espò a, ou dwe konnen pitit ou gen ekipman kòrèk la pou pwoteje li. Magazen kote
yo vann ekipman ize se bon kote pou jwenn ekipman ki pa koute anpil, ou dwe konnen si yo an
sekirite – ou pa dwe itilize atik tankou kaskèt ankò, pa menm apre yon sèl kolizyon.
- Mete yon pwoteksyon pou bouch pou espò kote ki gen kontak fizik. Gen twa kalite pwoteksyon pou
dan: Tou pare (nan estòk), fèt sou fòm bouch la (bouyi-epi-mòde), ak sou kòmann (yon dantis fè).
- Fè pitit ou chofe epi tire. Yo ka pa sanble sa, men menm atlèt tankou jwè foutbòl pwofesyonèl yo
fleksib anpil, yo redui risk ki genyen pou yo pran chòk.
- Yo pa dwe tonbe nan yon abitid kote ou toujou ap fraktire nan fè espò. Kite pitit ou repoze
imedyatman apre yon frakti ki fè mal rive. Epitou, bay pitit ou 2 mwa repo chak ane san yo pa fè
espò espesifik yo konn fè a.
- Bwè anpil dlo pou evite dezidratasyon.
Return To Top